Habitar o baleiro. "Prefiro ver as estrelas"

“Estamos a documentar os últimos folgos dun modo de vida. Unha civilización que se extingue”. Pecorremos con Brais Lorenzo, fotógrafo e autor das imaxes que compoñen “Habitar o baleiro, unha exposición que busca deixar testemuño do que está a acontecer no interior de Galicia, nas montañas de Lugo e Ourense e espertar conciencias. En realidade, trátase dun ambicioso proxecto audiovisual, que na actualidade abrangue textos, reportaxes e audios de conversas con persoas do lugar e prevé tamén un documental para o que teñen en marcha unha campaña de crowfunding. 

O fotoxornalista ourensán defende que “non hai cuestión máis relevante actualmente na Galicia para documentar” que o que está a acontecer neste rural, onde habitan persoas a desenvolver unha sorte de “loita romántica”. 

Fotografía

Vinte no Asalto ao Castelo. Feirantes, en Vimianzo

“A realidade é que agora traballo moito máis do que traballaba como asalariada e gaño menos, pero son máis feliz”. Raquel Barreiro traballa co coiro e grava con láser. É unha artesá, que vai polas feiras vendendo cousas fermosas que fai ela mesma.  José Del Castillo leva tres anos nos mercados. “Tiven outras aventuras de vida, pero esta chamábame hai tempo. Precisei dunha crise persoal, dunha ruptura, para dar ese paso e mudar de vida”, asegura. 

 

Neste Vinte na rúa estival, achegámonos ao Asalto ao Castelo, en Vimianzo, e coñecemos as historias de artesás e artesáns que adoitan percorrer as feiras e gozar co recoñecemento do seu traballo feito á man.

VINTE na rúa

Coa colaboración de

Lúa Mosquetera: "Antes ser antifascista era un consenso social"

Quen queira ver a Lúa Mosquetera en directo nun recital ten que anotar a data do 11 de xullo no seu calendario porque está a piques de baixar dos escenarios por un tempo. A causa é boa e vai da man da maternidade, como tantos dos seus poemas. Con ela falamos desa transición de filla a nai e de todo o que trae consigo nestes tempos

Vinte almorzando con Mondra

"Non teño o recordo de querer ser outra cousa". Almorzamos e parolamos co cantante, compositor e bailarín Mondra, que vén de publicar o seu segundo disco "De Ronda". O artista reflexiona sobre o rápido que está a acontecer todo na súa carreira musical, a conexión tan boa e tan forte que os seus temas acadaron co público e o novo reto que supuxo este álbum, feito da man do Hevi. Un traballo onde segue a dialogar coa tradición oral galega, pero dun xeito máis orgánico e prescindindo da electrónica. 

Mondra fala das súas referentes, as mulleres que escoitaba cantar de pequeno como Sés ou Guadi Galego, e do reto que supón achegar o seu traballo ao público como el quere e non como mandan as redes sociais, que nos teñen a todos "escravizados".

VINTE almorzando con Deleite

Coa colaboración de

Margó Gayoso, tocadora e mestra de pandeireta e canto "Ser de aldea e tocar a pandeireta é un orgullo”

Primeiro foi o baile, con apenas cinco anos, no cole como actividade extraescolar. Despois chegaría a gaita, o acordeón, a pandeireta, a percusión doméstica coas cunchas, tixolas, sachos ou latas de pemento … e o canto, claro, porque todo está relacionado. Nesta nova entrega do Vinte na rúa coñecemos a Margó Gayoso, unha rapaza de Saiáns (parroquia de Vigo con moita entidade de seu) e unha recoñecida tocadora e mestra de pandeireta e canto.

Hoxe en día mantén a súa actividade como docente en Saiáns, mais tamén imparte aulas no Fiadeiro de Vigo, en Moaña ou en Coruxo, onde tamén forma parte do histórico grupo de pandeireteiras A Buxaina. A súa traxectoria inclúe tres discos gravados coas Tanxedoras e numerosas recollidas para se formar e poder ensinar a música tradicional galega con toda a súa riqueza e espontaneidade.

VINTE na rúa

Coa colaboración de

Exército Mekemeke. Consultorio mekemeke

Os mekemekes poñemos a furrular a nosa sabedoría para dar solución a todos os problemas dos mekemekes que acuden a nós. 

Non podíamos rematar esta tempada especial sen un consultorio a máis puro estilo mekemeke con respostas que non solucionan absolutamente nada nin consellos que leven por bo camiño. 

Exército Mekemeke

Que está a pasar nas cociñas do Lugo central?

A Terra Chá e as comarcas limítrofes non están á marxe das mesmas dinámicas que vimos identificando no conxunto de Galicia. Hai peculiaridades, iso si, que as modulan e que as adaptan ao lugar. A primeira desas características diferenciais é o marcado elemento rural. Se este está presente e boa parte das comarcas galegas, aquí, cunha única poboación que supera os 10.000 habitantes -Vilalba- e somentes outra -Guitiriz- que pase por pouco dos 5.000 a súa influencia é definitiva. 

Por iso non sorprende que algúns dos proxectos nos que está a haber unha renovación estean intimamente ligados ao ámbito agrogandeiro ou ao sector produtivo. É o caso do mundo da queixería, onde o recambio xeracional está a traer unha modernización dos procesos, en moitos casos, pero tamén un recoñecemento importante. 

Gastronomía

Vinte na rúa, con Uxío García, polbeiro e ilustrador. «Quero ser autor de cómics, pero o polbo non me desgusta»

Sempre lle gustou debuxar e facíao mentres na pota fervía o polbo. Uxío García Lage (O Carballiño, 2000) leva na súa historia a tradición polbeira das terras de Oseira e a faceta artística dos seus pais, ambos os dous actores profesionais. 

Vén de rematar a súa formación en Banda Deseñada en Pontevedra e quere ser autor de cómics, pero recoñece que ir ás feiras, preparar e vender o polbo como os seus avós tamén lle chista. 

VINTE na rúa

Coa colaboración de

Vinte almorzando en Cans con Nerea Barros

A voz profunda e serena de Nerea Barros protagoniza este novo almorzo con Deleite, que fixemos no Festival de Cans, onde a actriz e directora recibiu o Chimpín de Prata. Gañadora dun premio Goya polo seu papel en "La Isla Mínima", afronta agora novos retos detrás das cámaras coas longametraxes "Raíces" e "O da miña nai" . 

Con ela falamos da súa infancia no Eixo, en Santiago, onde creceu feliz, cun campo de xogos "inmenso" ou da súa relación coa lingua galega e por que tomou a decisión de falala "o mellor posible" aos 14 anos. "Os meus pais sufriron acoso por ser galegofalantes e comigo falaban en castelán. Iso sempre foi unha ferida aberta dentro de min que me descolocaba", asegura Nerea Barros. 

VINTE almorzando con Deleite

Coa colaboración de

Vinte preguntas. Presentamos o gran trivial da cultura pop-ular galega

Que fobia lle dá nome a un grupo de rock de Boiro? Cal é a discoteca máis antiga de Galicia aínda en funcionamento? En que rede social se deu a coñecer Páramo Pictures? Quen deseñou o logo do Xacobeo 2021-2022?  Estas son algunhas das vinte preguntas que podes atopar en cada partida que botes do xogo que presentamos hoxe. 

VINTE

Co apoio da

Máis vinte

  • Exército Mekemeke. Coa neurona chamuscada

    Os mekemekes chegan ao micro arrastrando os pés, co cerebro medio fundido e o ánimo xusto para respirar. Gravado baixo mínimos vitais, falamos do que puidemos, como puidemos e ata onde nos deu a neurona. Hai momentos de lucidez intermitente, risiñas nerviosas, divagacións sen rumbo e cata de pasta de dentes caduca.

     Se algunha vez te sentiches tan canso que falabas coma un zombi e pensabas coma un cactus, este é o teu episodio. Grazallas por escoitar, por comprender e por rir connosco, mesmo cando estamos a punto de quedarmos durmidos.

    Advertencia: consumir preferentemente antes de ir para a cama. 

    Exército Mekemeke

  • Exército Mekemeke. Empadroarse na Mariña con Grande Amore

    Se para ti naide de ninguén, este programa está pensado para ti. Repasamos con Grande Amore os seus recordos das verbenas, así como as súas favoritas. Para despois viaxar ata Frexulfe. Sabémolo, parece que ten nome de vida alemá, mais o certo é que é unha parroquia do Valadouro. 

    Poñemos a proba o mariñán que é Nuno reparando palabras e expresións que se din dende Viveiro ata Ribadeo. Claramente un programa pensado para a boa xente da Mariña.

    Exército Mekemeke

  • Exército Mekemeke. As oposicións

    Se che soa a palabra “temario” e tes máis subliñadores que plans de futuro, este episodio é para ti. Os mekemekes lánzanse ás oposicións sen drama, sen consellos e por suposto, sen estudar. Frases míticas, rutinas imposibles, comentarios familiares que non axudan e todas esas cousas absurdas que facemos para non abrir o tema 23. 

    Un espazo para rirnos un pouco desa carreira de fondo onde ninguén corre, pero todo o mundo suda.

    Exército Mekemeke

  • Entrevista | Iván Castiñeiras: “A película é unha oda á xente do rural, a eses deuses que resisten como as pedras”

    Un recoñemento inesperado. Así cualifica Iván Castiñeiras o que está a acontecer con Deuses de Pedra, a súa primeira longametraxe como director. Trátase dunha “película pequena feita con moito cariño”, segundo el mesmo indica, onde empregou material gravado ao longo de quince anos e está a percorrer festivais internacionais con varios premios xa acadados. Un éxito inesperado, mais non inmerecido para un proxecto de gran beleza que homenaxea as súas terras da infancia, na frontera entre Galicia e Portugal; e, sobre todo, recoñece a súa veciñanza, eses "deuses de pedra" que resisten alí, aínda que cada vez sexa máis difícil manterse en pé.

    Cinema

  • Exército Mekemeke. Imos ao supermercado

    Aventurámonos nun dos ecosistemas máis perigosos da vida moderna: o supermercado. Dende o ninja dos conxelados ata o mítico velocirraptor da caixa rápida, analizamos as tribos que habitan entre carros, iogures e ofertas 3x2. 

    Risos, test absurdo e algunha queixa pasivo-agresiva incluídas. Colle o carriño… e prepárate!

  • A outra vitoria do Celta: “O uso do galego reforza o noso crecemento”

    Máis visualizacións, máis interaccións en redes, máis aboados, máis vendas de camisetas e o equipo vai xogar en Europa a vindeira temporada. En Balaídos soa a épica co Karnyx de Abraham Cupeiro, cantan as Fillas de Cassandra, tocan as Pandeireteiras de Toutón e os xogadores mesmo recitan Rosalía no 23 de febreiro. Algo está a pasar co Celta. Algo que comezou co inesperado himno do centenario, creado con tanto xeito por C. Tangana, un fito que espertou o celtismo latente e inspirou un cambio de estratexia a nivel comunicativo co protagonismo da lingua galega. Sen dúbida, outra vitoria, e ben importante, do Celta de Vigo.

    Deporte

  • Inma Mato, profesora de historia e surfeira: "Collín unha onda no meu primeiro día na auga e foi unha explosión de endorfinas, un subidón"

    "As nais non surfean", foi o primeiro que lle dixeron os seus fillos cando decidiu compartir con eles os seus desexos de se divertir canda eles e deixar de ser unha espectadora das súas clases de surf. E abofé que o fixo. Inma Mato é profesora de historia e fai surf sempre que pode, para asombro dalgúns. "Que é iso de que a profe de historia fai surf?", din no instituto. A primeira vez que colleu unha onda foi inesquecible. "Lembro coller impulso, poñerme de pé e virme esa sensación… ese subidón…iso que é como unha explosión de endorfinas. Non aguantei nada enriba, pero o mal xa estaba feito: collera unha onda no meu primeiro día na auga, e xa estaba enganchada", asegura. O único que lamenta é non ter comezado antes. 

    VINTE na rúa

    Coa colaboración de

  • Exército Mekemeke. Frustradxs S.A.

    A nobre e universal arte de estar ata o carallo é o programa desta semana. Desde tecnoloxía rebelde ata a cremalleira que se quedan atrapadas no momento peor posible, os mekemekes exploran como a vida é un bucle de pequenos contratempos e grandes berros interiores.

    Inclúe test, sketchs absurdos e consellos que non arranxan nada, mais consolan. 

    Exército Mekemeke

  • “3. Fantasía”. Meiga-i e O Rabelo unen “pluma e pelaxe” para celebrar a diferenza

    Este martes chegou ao público a explosiva colaboración entre Meiga-i e O Rabelo, “3. Fantasía”. Este tema forma parte do proxecto Xerme, o disco-libro de O Rabelo, que se presenta como un obradoiro de son e palabras, mesturando a música tradicional galega coa disidencia e a modernidade.

    Trátase dun tema coproducido con Petrowski, na parte musical e con Cru Producións, na parte visual; o videoclip foi dirixido por Iris Justo. 

    Música

  • Exército Mekemeke. Whaaaaatsapp

    O verdadeiro abismo dixital: WhatsApp! Falamos dos grupos de clase, dos audios eternos, dos stickers de profes e das mensaxes enviadas por erro. Descubre connosco a fauna dos grupos, os códigos non escritos do dobre check azul e por que silenciar notificacións é o novo mindfulness. 

    Inclúe dramatizacións reais e traumas dixitais. Dálle ao play, ri un pouco e comparte este audio de 41:48 minutos que nunca deberías ter escoitado. 

    Exército Mekemeke

Faite de vinte

A partir de 5€ mensuais podes suscribirte a VINTE e colaborar para que sigamos a producir contidos de calidade pagando dignamente as colaboracións de vídeo, fotografía, ilustración, xornalismo e creación de todo tipo.
Quero ser de Vinte