Vinte almorzando con María Vázquez

Conversamos coa actriz María Vázquez no seu sitio favorito: a Ribeira Sacra. Hai xa un tempo que decidiu vivir por esas fermosas terras para poder conciliar a súa vida familiar e profesional e non podía estar máis a gusto. Vázquez fala do clamor que se viviu na gala dos Premios Mestre Mateo contra a papeleira Altri e da vinculación natural entre cultura e política. "Todo é política", asegura.

Falamos tamén sobre o necesario coidado da lingua galega ou de democratizar a cultura. "Necesitamos voces da clase obreira que conten o mundo como está porque cada vez estamos a facer máis cultura de ricos para ricos", explica María Vázquez.

VINTE almorzando con Deleite

"E se queres". Faia aloumiña os ouvidos

Escoitar e deixarse levar pola escoita. “E se queres” constitúe un convite a gozar da escoita, amodiño, dunha música que aloumiña os ouvidos. A canción de apertura do novo disco de Faia, reivindica a importancia do corpo e do pracer, do contacto co íntimo e coa natureza. A peza é unha adaptación dun arrolo tradicional, “Durme meu filliño”, do arquivo de Alan Lomax en Soutoxuste, onde se experimenta coa sonoridade da gravación de campo, coa repetición e coa calidez da voz.

“E se queres” é o primeiro petisco de Alvela, un álbum que transita paseniño pola experiencia da maternidade, pola memoria do corpo e as violencias que o atravesan, mais tamén sobre a forza que reside no íntimo, no desexo e no pracer.

Música

Exército Mekemeke. Educación física

Neste episodio os mekemekes mergúllanse nos recordos das míticas clases de educación física do colexio. Desde o temido test de Cooper ata os equipos inxustos nas pachangas do patio, pasando pola clásica escusa de "dóeme a barrigola".
Unha viaxe nostálxica cargada de humor na que revivirán anécdotas, inxustizas deportivas e a eterna dúbida: por que os profes sempre levaban chándal mais nunca corrían?

Exército Mekemeke

Que está a pasar nas cociñas de Pontevedra?

As cidades medianas -Santiago, Ferrol, Lugo, Pontevedra- atravesan un momento gastronomicamente moi interesante. Nun chanzo intermedio entre as dinámicas das grandes urbes e as das capitais de comarca, nos últimos anos foron dando forma a un tecido gastronómico propio moi relevante. O primeiro dos elementos que conforman a identidade destas propostas é que, na súa meirande parte, están pensadas para un público esencialmente local.

Hoxe facemos parada en Pontevedra, cun ecosistema gastronómico propio e sorprendente, é quen de desfacerse do peso que supón ter como veciños a Vigo e ás vilas máis turísticas das Rías Baixas, e de dar forma a un entramado sorprendentemente rico, con opcións para todos os gustos e todos os perfís de gasto.

Gastronomía

Vinte na rúa, con Rubén López. «Se o queixo non gusta, dá igual onde vaia metido, non tes nada que facer»

Rubén López, fillo dos fundadores, é o xerente de Lácteos Lorán, queixaría que leva 50 anos producindo e ‘inventando’ produtos lácteos desde unha parroquia de Abadín onde naceu tamén o seu mítico lema: “Con pan ou sen pan, coma queixos Lorán”.

Das viaxes como comercial e da distribución porta a porta nos seus inicios di que lle xurdiron as mellores ideas, como aquela de vender un queixo nun recipiente de barro e que parecía unha tolemia. “Tivemos que comprar tráilers enteiros cheos de cazolas”, di sobre unha iniciativa que segue tendo éxito. Pero a clave, aclara, é outra: a calidade. “Se o queixo non gusta, dá igual onde vaia metido, non tes nada que facer”.

VINTE na rúa

Coa colaboración de

Fillas de Cassandra publican “Quebrantarse”, a voz das feridas fronte ao esquecemento

"Quebrantarse" preséntase como unha conversa entre dous amigos que, caídos en bandos enfrontados durante a Guerra Civil, se despiden ante a inminente morte dun deles ás mans do outro. «Cóntame o teu segredo / cóntamo, que eu xa mo sei», canta Fillas de Cassandra sobre unha verdade que non precisa ser dita: os dous amigos saben o destino que os agarda, mais poñelo en palabras significa darlle forma ao horror.

Parte da melodía de"Quebrantarse" inspírase no "Romance do Comandante Moreno", segundo a versión que interpreta Severina Murias, unha elección que entronca coa idea que Fillas de Cassandra quere poñer en valor: o papel da muller na transmisión da tradición oral galega, onde a música foi un vehículo de resistencia e memoria colectiva.

Música

No día da Poesía Vinte estrea un poema de Jesús Castro Yáñez

Boa falta fai a poesía neste mundo. Co gallo do Día da Poesía publicamos en exclusiva un poema de Outroutro, terceiro poemario de Jesús Castro Yáñez, que está a piques de saír do prelo.

Escrito con lentitude, Outroutro foise construíndo a partir da atención a eses momentos nos que parece que nada sucede, pero que son testemuños dun ambiente habitado, fragmentos compartidos dunha vida colectiva.

O libro contou coa axuda da residencia de intercambio poético Aodh Ruadh Ó Domhnaill en Irlanda e dunha bolsa para a Creación Literaria do Ministerio de Cultura.

Literatura

Vinte na rúa, con Tamara de la Fuente «Saraievo lémbrame moito a Galicia pola xente, o humor negro, a augardente…»

«Ola, son Tamara e fago fotos». Tamara de la Fuente repite esa frase a modo de presentación nos seus posts en redes sociais porque é a verdade. Fai e fai fotos, sobre todo retratos. Comezou moi nova e xa non puido parar. Primeiro como fotoxornalista, logo concertos e festivais para chegar á foto fixa no cinema, á foto documental e a Saraievo, a súa «segunda casa». Ultimamente fotografía artistas plásticos... Mañá, quen sabe.

VINTE na rúa

Coa colaboración de

Podcast | Vinte na vila A Galicia alén da AP-9 merece un xornalismo pausado

«Galicia explicada para a AP-9». Un pouco en broma, un pouco en serio, comentaba nestes termos o director de Praza.gal, David Lombao, o que fora a primeira xeira do Vinte na Vila, onde Vilalba, Melide, Chantada, Monforte, Allariz e Ribadeo foron as protagonistas de grandes exemplos de xornalismo pausado.

VINTE na vila

Coa colaboración de

VINTE na rúa, con Carlos Crespo. «A Duendeneta é vivir dentro dun corazón no que latexa a música e iso engancha»

«Nacín en Eibar, fillo de emigrantes galegos como tantos outros. Estudei xornalismo en Bilbao e fuxín de alí no ano 92. Sempre fun un cu inquedo». Carlos Crespo leva en marcha coa Duendeneta desde 2012, aínda que ela xa fixo os 50 anos. Nacida como unha Discoteca Móvil Vintage segue a percorrer Galicia coñecida e recoñecida pola súa selección musical e a habilidade para crear festa alá onde vai.

«Teño pouco ego, pero algo do que me sinto moi orgulloso é dese compromiso que sempre tiven coa difusión da música en galego, tanto no xornalismo como pinchando», subliña.

VINTE na rúa

Co patrocinio de

Vinte en Monforte. Que che importe que somos de Monforte

Cantáronlle os Siniestro Total e cantáronlle os Yellow Pixoliñas. Escribiulle Antón Lopo e sobre esta vila de pasado marcado por condes e cardeais pivotou a obra do poeta galego máis punk, Lois Pereiro. A estación do tren e a capitalidade comarcal marcaron profundamente o pasado deste lugar no que hoxe a xente nova pelexa por marcar un punto e á parte na decadencia do interior da provincia de Lugo cun festival de cine, asociacionismo veciñal e negocios de forte activismo rural, ecoloxista e cultural. Que che importe que somos de Monforte.

VINTE na vila

Coa colaboración de

Vinte preguntas. Presentamos o gran trivial da cultura pop-ular galega

Que fobia lle dá nome a un grupo de rock de Boiro? Cal é a discoteca máis antiga de Galicia aínda en funcionamento? En que rede social se deu a coñecer Páramo Pictures? Quen deseñou o logo do Xacobeo 2021-2022? Estas son algunhas das vinte preguntas que podes atopar en cada partida que botes do xogo que presentamos hoxe.

VINTE

Co apoio da

Máis vinte

Exército Mekemeke. As supersticións

Os mekemekes lánzanse a explorar as crenzas galegas máis curiosas e disparatadas da nosa cultura. Desmitificamos as supersticións galegas máis populares, desde os gatos negros ata os meigallos.
Este programa promete sorprender e axudar a descubrir se abrir un paraugas dentro da casa trae mala sorte…!

Exército Mekemeke
Exército Mekemeke. Viaxes escolares

Vinte estrea colaboración co Exército Mekemeke, a parroquia máis grande de internet. Cada semana ofreceremos o videopodcast dirixido por Carlos Vieito, que conversa con Lidia Veiga e Miguel Abad desde o seu ‘meke rocho’. Nós sumámonos agora pero esta rapazada xa leva tres temporadas completas a parolar con moito xeito.
Esta semana, no Exército Mekemeke falan de viaxes escolares. Lembras esas viaxes en bus onde o importante non era o destino, senón con quen sentabas? Neste episodio, os mekemekes reviven as anécdotas máis surrealistas, os momentos máis vergoñentos e as historias que só podían ocorrer nunha excursión coa escola. Dende profes desesperadxs ata o compañeiro que sempre se perdía, este podcast é un billete de ida á risa e á nostalxia.

Exército Mekemeke
“Teño caldo quente”: Mondra remexe na pota

“Teño caldo quente, quérelo probar?” pregunta o artista ao inicio desta retranqueira e insinuante peza que o público xa pode degustar nas plataformas dixitais.
Poderiamos dicir que Mondra resignifica o caldo, pero, imos deixarnos de parvadas e simplemente animamos a escoitar a nova canción e ver o vídeo do cantareiro e bailador, que tan ben acae neste frío venres de inverno e “non lle fai mal a ninguén”, tal e como canta.
“Mira, rapaciño, o prato está na mesa e canto máis te miro, máis o caldo espesa”... Este tema é a segunda creación que Mondra dá a coñecer do que será o seu novo disco, logo do pasodobre "Vale máis un canciño", producido integramente a carón de Hevi no Laboratorio Soyuz. A súa dirección creativa global lidéraa Zeltia Iglesias, con quen xa traballou en ARDĒN.

Música
Series web nos Mestre Mateo. Sexo, humor e verdades sen filtro nas propostas das creadoras emerxentes

Son curtas e de baixo orzamento. As series web ou microseries convertéronse nos últimos anos na porta de entrada ao mundo audiovisual dos novos creadores. Especialmente desde a pandemia e cada vez con mellor factura, coñecemos propostas ben interesantes que pasan do universo Youtube ás plataformas de contidos como agalega.gal ou Filmin.
Este ano, as series web finalistas nos Premios Mestre Mateo son Poscoito, Pringadas, Pulp Air e A moza que abortou e o contou. Falamos coas directoras sobre os seus traballos, a ilusión do premio ou mesmo do pertinente cambio de nome para a categoría ‘serie web’, porque na web estamos todas, non si?

Creadoras
'Súbete ao EVA’: letras tristes e música alegre confirman o universo Filloas

Os concertos de Filloas son unha festa con letras non sempre optimistas pero si realistas, sinceras e que conectan co público desde que saíu o seu primeiro disco, en 2022.
Hai unhas semanas que viu a luz Súbete ao EVA, terceiro traballo de Filloas, «un álbum que te fará bailar, rir e sentir nostalxia a partes iguais», segundo explica o propio artista vigués.
Este disco confirma o universo musical propio de Filloas, sen deixar de sorprender cunha explosión de hiperpop e ritmos electrónicos, acompañados de letras cheas de referencias a animes icónicos, videoxogos clásicos e modernos e memes de Internet.

Música
Vinte en Xinzo. De Entroido, mentres o corpo aguante

Un ano enteiro a pensar no Entroido. Hai lugares e lugares especiais. E Xinzo é destes últimos, onde a festa do Entroido é todo. A celebración máis importante do ano para propios e achegados, que sempre recuncan na busca de troula e moitos risos...mentres o corpo aguante.
En Vinte somos moi de festas e non nos puidemos resistir a vivir in situ o Entroido de Xinzo. No Vinte na rúa máis entroideiro falamos con María Jesús, Roberto, Alicia, Chus, Merce, Manuel e Lucas e algúns máis para coñecer e valorar unha tradición con moito futuro.

VINTE na rúa

Coa colaboración de
Alana estrea “Añobres”, adianto do seu tributo á cantareira Delfina

O grupo Alana vén de lanzar “Añobres”, un novo tema e videoclip que supón o primeiro adianto dun traballo de homenaxe á cantareira Delfina de Añobres. O novo proxecto, con oito cancións, verá a luz nas vindeiras semanas baixo o título de Juapita de Añobres, alcume da informante cuxas coplas foron recollidas por Dorothé Shubarth en 1979 para o Cancioneiro Galego de Tradición Oral.
O videoclip de “Añobres” foi rodado na casa natal de Delfina, en Añobres (Muxía), e conta coa participación dos seus familiares e dos membros do grupo: Antía Vázquez, Eloy Vidal e Pablo Castro.
Está protagonizado por Xoán Fórneas e dirixido por Saúl Rivas e Adolfo Fernández.

Música
A vida secreta do lixo

Igual que non pensamos nas redes de sumidoiros, non pensamos no lixo. Só nos lembramos del cando toca baixalo ao contedor antes de que a súa presencia nos moleste. Vive nun recuncho esquecido da cociña. E, porén, o lixo é unha peza clave para entender os retos deste século XXI e unha testemuña de como vivimos.
En 1875, tras unha epidemia de cólera, o Parlamento británico esixiu que cada casa entregase o seu lixo en contedores móbiles que se deixarían na rúa. Algo menos dunha década despois, Eugène Poubelle impuxo un sistema de tres contedores en París e 150 anos despois, seguimos recollendo o lixo como eles comezaran a facelo. Os nosos refugallos son, iso si, moito máis grandes que os daqueles anos e moito máis duradeiros.
Chicharrón presenta o EP 'Vitoria', música posible para o amor prohibido

Un son luminoso para os tempos escuros. Para os que vivimos na actualidade e para os da ditadura franquista, época en que transcorre a historia de amor real de dúas mulleres que inspirou o novo EP de Chicharrón, Vitoria.
A banda de Carballo explica que cada unha das catro cancións que compoñen o seu novo traballo é unha posibilidade distinta para esta relación.
O EP, publicado con Acuarela, foi gravado por Matías Unruh nos Estudios Monogram de Carballo e por Arturo Vaquero e Marco Maril nos Estudios Abrigueiro de Friol.
Que está a pasar nas cociñas do sur de Lugo?

Afastado das principais cidades do país, o sur de Lugo fica á marxe das dinámicas urbanas. Territorio de turismo aínda moderado -e que lle dure- e de escasa industrialización, nos últimos tempos está a reinventarse en termos gastronómicos.
Falamos dunha serie de comarcas de contrastes extremos: do envellecemento e a despoboación ao retorno de xeracións máis novas, á creatividade e á recuperación de negocios e de formatos tradicionais que, reformulados, pasan formar parte do noso imaxinario gastronómico contemporáneo.

Gastronomía