«Chámome Ramón e son patronista, pero un sen pena nin gloria, non un dos que destacan. Ademais, son formador en téxtil. Agora, dende hai cinco anos, tamén teño unha mercería. Que cousas ten a vida».

Vinte na rúa comeza co relato de Ramón sobre a mercería La Crisálida, na Coruña, paradigma do espírito co que nace este novo espazo: historias de xente coa que nos cruzamos a diario e que merecen ser contadas. 

Ramón colleu o traspaso en 2019 e deulle unha nova vida a un negocio histórico que a día de hoxe conta con 700.000 seguidores en TikTok e clientes de todo o mundo. Esta é a súa historia.

La Crisálida abriu no ano 1942 e é unha das máis antigas da Coruña. Abriuna Josefa Castaño e co tempo collérona os seus fillos, Carmen, Nieves e Fernando. Carmen morreu hai trinta anos, Nieves faleceu hai pouco e Fernando coidou da tenda ata o 2017.

Souben que pechaba grazas a unha alumna que pasou por aquí un día. Dores viu os donos, entrou e preguntoulles. Dixéronlle que si e que ían vender todo por lotes ou solto, que non sabían. Decidín achegarme a ver que tiñan, pensando en mercar uns fíos, uns botóns e, secretamente, en poder entrar neste almacén [risas]. O soño de moita xente. Decateime de que había moitas cousas aquí, moitísimas, demasiadas. Non coñecía as dimensións reais. 

Decidín achegarme a ver que tiñan, pensando en mercar uns fíos, uns botóns e, secretamente, en poder entrar neste almacén [risas]. O soño de moita xente.

Quedamos tres ou catro veces e eu, nesas visitas, funme emocionando e empecei a tantear o terreo: como se sentirían con respecto a un traspaso? Non o sabia, hai xente moi reticente. Notei que Fernando non, que polo menos estaba aberto a falar. Tamén notei que o facía obrigado pola familia, esta era a súa vida e que non a quería abandonar. Comezamos a falar de cantidades e o que me pide é tan desorbitado, tanto, que me esquezo de todo. Volvo ás miñas clases, «non se pode», penso, e continúo feliz coa miña vida nos Castros. 

Oito meses despois recibo unha chamada: ‘Ramón, queremos falar contigo. Queremos axudarte como a alguén da familia, como a un fillo’. Flipo. Xa non tiñan tanto interese económico. Finalmente, chegamos a un acordo. Collo o traspaso en 2019.

Nese momento a mercería leva ano e medio pechada e, polo réxime fiscal no que está, non teño datos de facturación de ningún tipo. Non sei se venden dez ou se venden cen. O que si que sei é que conto cun un espazo enorme -tres pisos-, que podo trasladar o meu taller -que son os meus ingresos garantidos-e que Olga, que xa traballaba comigo, pode seguir aquí dando clases mentres eu atendo a xente. Arrincamos así. 

O primeiro que facemos é cambiar a concepción da mercería: xa non é unha barricada, un mostrador que corta o paso. Abrimos todo para que a xente poida ver, pasar, tocar. Funciona: dende o primeiro momento non deixamos de vender

O primeiro que facemos é cambiar a concepción da mercería: xa non é unha barricada, un mostrador que corta o paso. Abrimos todo para que a xente poida ver, pasar, tocar. Funciona: dende o primeiro momento non deixamos de vender. Pese a todo o estrés que me xera este negocio, iso é un gran descanso para min. Pero vender fáiseme duro, non estou afeito: hai que estar para os demais, hai que estar cunha boa enerxía sempre e atender, facilitar. Dar clases é distinto, vender, cústame. 

Temos redes sociais dende o primeiro momento. Durante o confinamento pola covid fago a primeira páxina web da mercería, hai só un ano que abrimos e preciso ingresos. Fáltame experiencia e non o fago todo todo o ben que me gustaría; envío paquetes e teño sempre a sensación de que faltaron cousas, de que metín a pata… Incriblemente, algo vendemos. A sorte xoga ao noso favor: ese stock inabarcable que temos fai que sexamos dos únicos en España con gomas para as máscaras. Vendemos e doamos (doamos moito!) a PACs, GAMs (Grupos de Apoio Mutuo) da comarca, Cruz Vermella... Aí comeza a parte online, pero remata a pandemia e déixoo. Chega un pedido de cando en cando pola web pero iso é todo: «un petipuá para Ibiza , marabilloso!». [Risas] Céntrome na tenda e reformamos, métolle man ao almacén. Segue a vida.

Non deixa de ser un negocio disruptivo no centro urbano dunha cidade neste momento. Un negocio que axuda á xente a reciclar a súa roupa, a alargar a súa vida; un espazo frecuentado por mulleres. Algo contra o sistema. 

Hai un ano decídome a impulsar as redes de novo. Son consciente de que en calquera momento me poden subir o alugueiro ou podo ser expulsado, xa que este non deixa de ser un negocio disruptivo no centro urbano dunha cidade neste momento. Un negocio que axuda á xente a reciclar a súa roupa, a alargar a súa vida; un espazo frecuentado por mulleres. Algo contra o sistema. 

Non podo cargar con toda esta mercancía se me botan. Refacemos a páxina web e pensamos estratexia: vemos que o crecemento en redes funciona a través do vídeo e nós, en catro anos, só aumentamos 200 seguidores. Non o penso moito nin miro os vídeos de outros. Non quero copiar. Póñome un día e gravo 20 para ver con que me sinto cómodo, fágoos co móbil e nin tan mal.  Comezamos a subir vídeos e vou atopando o meu estilo: non quero facer o parvo en redes pero tampouco teño unha voz aínda. Empezo a mostrar o día a día do negocio, a abrir caixas, a descubrir cousas… penso na cantidade de xente no mostrador que me di, «que sorte tes, a de tesouros que debes de estar atopando», e vou por aí. A cousa funciona.  

En pouco máis dun ano pasamos de 2.600 seguidores en TikTok aos 700.000 que fixemos hoxe. En Instagram temos 400 e pico mil. En YouTube crecendo. Aumentamos audiencia e aumentamos ventas na web, o noso obxectivo. Empezamos a enviar a todo o mundo. Véndemos moito a Latinoamérica, pero tamén aos Estados Unidos. E pasa outra cousa: mostramos algo nun vídeo e véndese en mercerías de toda España. Moitas veces nin os distribuidores dan abasto. 

Queda moito por facer, pero estou contento.

O mellor disto, o máis importante para min, é que grazas a isto podemos contratar. Agora mesmo traballamos cinco persoas en La Crisálida: Pablo, experto en marketing e en estratexia dixital. É sociólogo e entre os dous tecemos toda a estratexia de crecemento en redes. Unha cousa curiosa: non o podo contratar como tal, porque o convenio de comercio non contempla que haxa un licenciado deste tipo nun comercio, así que cobra un complemento. Despois está Edgar. Edgar fixo cine en Madrid e está encargado de YouTube, do podcast, da montaxe de vídeos, da páxina web e da atención ao cliente. Logo temos a Olga, encargada de formación que leva comigo dende o comezo, a que dá as clases de corte e confección no terceiro piso. E a última incorporación é Sabela, que tamén vén do téxtil, que estudou coma Olga e coma min patronaxe no Paseo das Pontes e que está encargada do mostrador. E falto eu, que me sinto, ás veces, como esa canción de Astrud que di «hay un hombre en España que lo hace todo». [Risas]. Agora, ademais, estou escribindo un libro para a editorial Planeta contando a historia da mercería. Non me queixo, pero en cinco anos que levo aquí non fixen nin un novo amigo. Non teño tempo.

E iso é todo. Non sei onde me levará isto. Tampouco pensei nunca que fora a ter unha mercería, non era o sono da miña vida. Recoñezo tamén ter certos sentimentos enfrontados. Eu veño do mundo anti-sistema e isto non deixa de ser venda pura e dura -intercambio de cartos por produtos-, a raíz do capitalismo «mercería, mercancía», penso que ata os termos teñen a mesma orixe, así que está iso tamén, esa sensación de contradición. 

Non sei onde me levará isto. Tampouco pensei nunca que fora a ter unha mercería, non era o sono da miña vida. Recoñezo tamén ter certos sentimentos enfrontados. Eu veño do mundo anti-sistema e isto non deixa de ser venda pura e dura

En redes é igual, o contido que fago é branco: non falo de política, de temas sociais ou de nada polémico. Moitas veces desexaría estar facendo algo máis… non sei. Pero agora non vai diso, agora vai de seguidores, de ter audiencia, de que veña VINTE a coñecernos. Estamos nese momento de crecemento, de ser brancos e de non perder as vendas. De non ser cancelados. [Risas]. Máis adiante xa veremos. Temos marxe. O xenial é que eu podo contar o que queira, chegado o momento, e usar esta plataforma doutro xeito. Pero aínda teño moito que vender.

Dígoo sempre e a xente da miña contorna sempre se sorprende: este non é o meu proxecto. Eu son un continuísta, o meu principal compromiso é que siga viva a mercería que Josefa Castaño abriu no ano 42 e na que continuaron Carmen, Nieves e Fernando. Téñoo claro, igual que teño claro que si algún día canso vou marchar. O téxtil é un sector amplísimo que sempre me permitiu desenvolverme persoal e laboralmente, que sempre me fixo moi feliz, e sei que podo centrarme noutras cousas que non sexan a mercería, perfectamente.