Máis que chegar ao mundo da moda, foi a moda a que entrou aos poucos no seu maxín. E o seu interese foi crecendo na medida en que se decataba do seu propio corpo.
Arancha Brandón asina cada proxecto cun recoñecemento: será a protagonista da sección Terra do Festival Curtocircuíto e o seu traballo foi seleccionado por PhotoVogue como novo talento para expor en Milán. «Desde que comecei a traballar en moda tiña claro que non era para formar parte dun sistema que consolide estereotipos», asegura. E como executar esa revolucion? Disparando sen parar.
Arancha Brandón (A Guarda, 1995) ten moito que dicir ao mundo audiovisual e só vén de comezar. Mais os recoñementos aos seus traballos artísticos agroman desde dentro e fóra de Galicia: protagoniza a sección Terra do Festival Curtocircuíto (Compostela, do 3 ao 8 de outubro) e o seu proxecto fotográfico Un rectángulo de aire limpo así como o fashion film Olalla foron seleccionados para estar no festival PhotoVogue de Milán a mediados de novembro.
«Entrei no mundo da moda porque como a miña nai era decoradora e o meu irmán deseñador gráfico eu inconscientemente de pequena xa tiña unhas nocións estéticas que ían máis alá dunha visión documental», di Arancha Brandón.
Fotógrafa e artista visual, leva na memoria a súa infancia na tenda de decoración da súa nai. Alí, entre lámpadas e obxectos alleos, a moza simulaba almorzar no escaparate. Nesa realidade inventada xa ía preparando a súa mirada para o futuro. «Sempre fun moi consciente do que era facer un escaparate, decorar unha casa que non é túa, senón para outra persoa en función dos seus gustos. Esa faceta aplicada ao audiovisual é a dirección de arte, que guía o meu método de traballo moitas veces», explica.
Alén das nocións plásticas, a artista galega goza tamén coa investigación documental e busca identificarse con cada proxecto que asina. Desde a súa primeira curta Cando mamá pechou as caixas (2019), onde retrata o peche do negocio familiar. «Unha curta da que aínda hoxe me custa falar, porque foi a primeira, na que buscaba a miña mirada. Saíume de dentro sen saber eu moi ben o que ía sair». Ata en pezas como Olalla (2021), toda unha declaración de intencións ao servizo da memoria da deseñadora Alba Requeijo que buscaba homenaxear a súa tía, cantaora de flamenco, a través dunha colección de moda. «Eu non teño ningunha relación co flamenco e tiven que darlle unha volta e reflexionar sobre as orixes tanto do flamenco como da propia colección. Ao final rematamos creando unha peza persoal tanto para ela como para min. Cheguei a empatizar tanto coa súa experiencia de perda que estou moi orgullosa desa peza», relata Arancha Brandón.
Máis que chegar ao mundo da moda, foi a moda a que entrou aos poucos no seu maxín. E o seu interese foi crecendo na medida en que se decataba do seu propio corpo, segundo explica a artista visual. «Teño un corpo non normativo, entón a moda sempre me gustou pero desde un punto de vista crítico», subliña.
O instituto da Sangriña da Guarda formou a Arancha para acceder á carreira de Comunicación Audiovisual en Pontevedra. E, despois, a especialización buscada: dirección de fotografía e talonaxe en Barcelona e fotografía de moda en Madrid. «Desde que comecei a traballar en moda tiña claro que non era para formar parte dun sistema que consolide estereotipos. Se ía participar disto ía ser desde un punto de vista máis reflexivo», asegura. E como executar esta revolución para cambiar os propios alicerces da moda? «Non parando de disparar», sentencia.
O director artístico do Curtocircuíto argumenta a elección da artista guardesa como protagonista da sección Terra do festival por «ter unha mirada xeracional nun momento no que hai unha serie de transformacións sociais e cambios como as cuestións de xénero». Ademais, é unha artista poliédrica que traballa en diferentes eidos pero sempre tendo unha pegada e unha «mirada moi persoal que é capaz de levar tanto aos traballos máis comerciais como a aqueles de vocación máis artística ou persoal», detalla Pela del Álamo.
Hai xa anos que a artista galega está en «modo guerrilla» para defender os seus proxectos persoais con unllas e dentes
A mirada xeracional de Arancha Brandón está condicionada nestes intres pola reformulación da cultura do esforzo dos anos 90. O desencanto Millenial salpica por momentos tamén a artista. «Son moi crítica con esa cultura do traballo, de se te esforzas moito poderás acadar todas as túas metas e os teus obxectivos, tamén polas miñas raíces e o peche da tenda da miña nai», di. E por iso hai xa anos que está en «modo guerrilla» para defender os seus proxectos persoais con unllas e dentes , ao tempo que os combina cos traballos de publicidade.
Mais aínda nestes traballos de publicidade busca o xeito de plasmar esa mirada persoal da que fala del Álamo. Foi o caso do proxecto feito para a marca belga de roupa infantil Bellerose Holidayland is back (2022), rodada en Súper 8. Este formato impulsivo e real permitiulle representarse na produción, cunha forma de traballar afastada da toma eterna das sesións de moda. «Faime graza levar un formato concibido para ser utilizado en familia ás producións de moda. O que saia é o que está rexistrado e a marxe de selección é moi limitada, por iso en moda ou publi é algo impensable», destaca.
Impensable pero posible, porque tamén o seu último traballo, chamado Vertixe (2023), está rodado en Súper 8. Trátase dun proxecto para unha marca de roupa que xa levaba tempo cociñando, porque aínda que sexan pezas breves, teñen moito traballo detrás.
Paralelamente a este encargos a artista está a desenvolver o seu propio universo creativo do que é boa mostra o proxecto fotográfico Un triángulo de aire limpo, pensado e executado entre 2020 e 2023, que resultou seleccionado por PhotoVogue. Foron 13 os novos talentos de España recoñecidos pola revista, dun total de 475 candidaturas con case 4.000 obras. Esta proposta constitúe o primeiro traballo no que a autora compaxina retratos a mulleres con naturezas mortas e reflexiona abertamente sobre o apego con outras feminidades, non só mulleres, xa que tamén hai un retrato dunha persoa non binaria.
«Ás veces presúmese dunha certa actualización da moda pero non deixa de ser un espellismo. Visibilizar o mínimo para quedar ben pero que tampouco se nos vaia das mans. PhotoVogue como institución sempre actualizou bastante os canons da fotografía de moda e espero que agora isto se vaia renovando, que entre un pouco de aire limpo», reflexiona Arancha Brandón.
«PhotoVogue como institución sempre actualizou bastante os canons da fotografía de moda e espero que agora isto se vaia renovando, que entre un pouco de aire limpo», reflexiona Arancha Brandón.
En Un triángulo de aire limpo, a artista captura seis enerxías femininas que non só se plasman en retratos senón tamén en naturezas mortas coas que estivo experimentando coa súa conxelación.
Durante o proceso Brandón investigou e reflexionou sobre os ciclos da auga levada tamén polo feito de vivir en Madrid e sufrir a falta deste elemento. Por iso agora a súa estabilidade laboral está cun pé en Vigo e outro en Madrid. «Necesítoo para que a miña cabeza flúa un pouco, porque se non, entre tanto cemento, imposible», confesa.
Xa na curta A tipycal morning (2019) que tamén se proxectará no Curtocircuíto, estaban presentes as naturezas mortas. Arancha garda moi bo recordo desta peza, concibida nun obradoiro do festival Novos Cinemas de Pontevedra e que acabou proxectada no CCCB de Barcelona dentro do festival L’Alternativa. Filmou para experimentar con formatos que non foran obxectos e poder esquecerse da obsesión que tiña coas mudanzas. «Quería desprenderme un pouco desa melancolía e conversar coa paisaxe con Galicia, pero desde un punto de vista máis de retranca», explica. E así gravou a súa nai mentres conta historias da súa infancia ao mesmo tempo que reflexiona sobre a súa propia nenez.
Agora ultima o seu desembarco no Curtocircuíto onde, ademais de facer un repaso da súa carreira, ten traballo por diante para capturar a cidade de Santiago dentro da residencia artística que lle brinda o festival. Logo chegará Milán e outros proxectos nos que xa está traballando como unha curta coa artista sonora Acacia Ojea. E todo isto sen ter un oficio declarado, porque o certo é, tal e como ela puntualiza, que o oficio de comunicador audiovisual non existe.
